SOAP ve REST API: Nedir, Farklılıklar, Avantajlar ve Dezavantajlar

Mustafa Kürşad Başer
5 min readFeb 8, 2024

--

SOAP ve REST API: Nedir, Farklılıklar, Avantajlar ve Dezavantajlar

Yazılım dünyasında hızla ilerleyen teknoloji ve uygulamalar, farklı sistemler arasında etkileşimi ve veri paylaşımını zorunlu kılar hale gelmiştir. Bu noktada karşımıza çıkan temel kavramlardan biri de API’dir. API, yani Application Programming Interface, yazılım uygulamalarının birbiriyle iletişim kurmasını sağlayan bir arayüzdür.

REST ve SOAP’a odaklanmadan önce, API nedir buna bir değinelim.

API Nedir?

API (yani Application Programming Interface) farklı yazılımların birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan bir arayüzdür. Basitçe ifade etmek gerekirse, bir uygulamanın diğer bir uygulamadaki özellikleri kullanabilmesini sağlayan bir köprüdür.

Bir uygulama bir diğer uygulamadaki bir özelliği kullanmak istediğinde, API sayesinde bu özellik kullanılabilir hale gelir. Örneğin, bir mobil uygulama harita servisini kullanmak istediğinde, harita sağlayıcısının API’si aracılığıyla bu hizmete erişir. Böylece, API’ler, uygulama geliştiricilerinin kodlarını yeniden kullanmalarına ve kaynaklarını daha verimli bir şekilde yönetmelerine olanak tanır.

Benzer şekilde, bir web sitesi, bir başka web sitesindeki haberleri veya hava durumu bilgilerini göstermek istediğinde, ilgili sitenin API’si sayesinde bu verilere kolayca erişebilir.

REST Mimarisi Nedir?

REST (Representational State Transfer), en basit tanımıyla, internet üzerinden veri alışverişi yapmak için kullanılan bir sistemdir. Bu sistem sayesinde, farklı web siteleri ya da uygulamalar birbirleriyle kolayca veri paylaşımı yapabilirler. REST, Roy Fielding tarafından 2000 yılında doktora tezinde tanıtılmıştır.

REST, HTTP protokolünü kullanarak kaynakları (resources) temsil eden, kaynaklara erişmek için URI’lar (Uniform Resource Identifier) kullanarak HTTP yöntemlerini (GET, POST, PUT, DELETE vb.) kullanarak kaynakları yöneten bir mimari yapısıdır.

Örneğin, bir mobil uygulama, REST kullanarak bir web sitesindeki verilere erişebilir ve bu verileri gösterebilir ya da kullanıcı tarafından gönderilen verileri web sitesine gönderebilir. REST’in en önemli özelliği, basit ve standart bir yapıya sahip olmasıdır. Bu sayede farklı platformlar arasındaki entegrasyonlar kolaylaşır ve uygulamaların ölçeklenebilirliği artar.

REST standartlarında geliştirilen web servislerine RESTful servisler denir ve HTTP metodlarıyla (GET, POST, PUT, DELETE) haberleşirler.

REST, kaynakları CRUD (Create, Read, Update, Delete) işlemleri için kullanır. Örneğin, bir web uygulaması kullanıcının bir blog yazısı oluşturmasına, blog yazılarını okumasına, güncellemesine veya silmesine olanak tanıyan bir REST API’si kullanabilir.

REST, ölçeklenebilir, esnek, genişletilebilir ve bağımsız bir web hizmeti mimarisi olduğu için popüler bir seçenektir. REST API’leri, farklı platformlar arasındaki uygulama entegrasyonunu kolaylaştırır ve web uygulamalarının ölçeklenebilirliğini artırır.

SOAP Mimarisi Nedir?

SOAP (Simple Object Access Protocol), XML tabanlı bir mesajlaşma protokolü ve web hizmeti mimarisi olarak kullanılır, verileri XML formatında kodlar ve ağ üzerinden gönderir. Farklı sistemler arasında veri paylaşımı yapmak için kullanılan bir protokoldür. Bu protokol, verileri XML formatında kodlar ve ağ üzerinden gönderir. HTTP, SMTP, TCP/IP, FTP gibi birçok protokol üzerinde çalışabilir.

SOAP, bir web hizmeti mimarisi olarak kullanıldığında, bir istemci ve bir sunucu arasında iletişim gerçekleştirir. İstemci, bir SOAP mesajı oluşturur ve sunucuya gönderir. Sunucu, mesajı alır, yanıt oluşturur ve geri gönderir. SOAP, REST’e kıyasla daha fazla güvenlik özelliği sağlar, ancak daha ağır ve daha az ölçeklenebilirdir.

REST ve SOAP Arasındaki Farklar Nelerdir?

REST ve SOAP, web servislerinin mimarileridir. REST, HTTP protokolünü kullanır ve SOAP, XML tabanlı bir mesajlaşma protokolüdür. REST, SOAP’a kıyasla daha basittir ve daha az özelliğe sahiptir. REST, SOAP’a kıyasla daha az güvenlik özelliği sağlar, ancak daha hızlıdır.

REST, daha az veri ve daha az bant genişliği kullanarak hafif bir yapıya sahiptir. SOAP, daha fazla veri ve daha fazla bant genişliği kullanır.

REST, veri formatı olarak JSON, XML gibi farklı veri formatlarını kullanabilirken, SOAP yalnızca XML formatını kullanır.

Performans yönünden REST, daha hafif bir yapıya sahip olduğu için daha hızlı ve daha ölçeklenebilirdir. SOAP, daha fazla veri ve daha fazla bant genişliği kullanarak daha yavaş çalışabilir ve daha az ölçeklenebilir olabilir.

Güvenlik yönünden ise, SOAP, WS-Security, WS-Trust ve WS-Policy gibi çeşitli güvenlik protokollerini destekleyerek daha fazla güvenlik sağlar. REST ise güvenlik konusunda daha az standart ve esnek bir yapıya sahiptir.

REST, HTTP protokolüne dayandığı için hemen hemen tüm platformlarla uyumludur. SOAP ise farklı platformlar arasında uyumluluk sorunlarına neden olabilir.

REST Mimarisinin Avantajları

Esnek ve Ölçeklenebilir: REST, hafif bir yapıya sahip olduğu için esnek ve ölçeklenebilir bir yapıya sahiptir. Bu nedenle, REST, farklı boyutlardaki uygulamalar için uygundur.

Platform Bağımsız: REST, HTTP protokolüne dayandığı için hemen hemen tüm platformlarla uyumludur.

Daha Hızlı: REST, daha az veri kullanarak daha hızlı çalışır ve daha düşük bant genişliği kullanır. Bu nedenle, REST, yüksek performans gerektiren uygulamalar için idealdir.

Kolay Kullanım: REST, genellikle daha basit ve anlaşılır bir yapıya sahip olduğu için kullanımı daha kolaydır.

Farklı Veri Formatları Kullanımı: REST, JSON, XML gibi farklı veri formatlarını kullanabilir.

REST Mimarisi Dezavantajları

Güvenlik: REST, güvenlik konusunda SOAP’a göre daha az standart ve esnek bir yapıya sahiptir. Bu nedenle, REST, güvenlik açısından daha az güvenilir olabilir.

İşlevsellik: REST, SOAP’a kıyasla daha az işlevsellik sunar. Örneğin, REST, SOAP’ta olduğu gibi WS-Security gibi çeşitli güvenlik protokollerini desteklemez.

Tekrar Edilen Kodlar: REST, birden fazla istek yapıldığında, aynı kodun birden fazla kez yazılmasına neden olabilir. Bu nedenle, REST uygulamaları, SOAP uygulamalarına göre daha fazla tekrar eden kodlar içerebilir.

Sürüm Yönetimi: REST, sürüm yönetimi konusunda bazı zorluklar yaşatabilir. Örneğin, REST API’sinin yeni bir sürümü çıktığında, eski sürüm API’siyle uyumluluk sorunları yaşanabilir.

JSON ve XML Nedir?

JSON (JavaScript Object Notation) ve XML (eXtensible Markup Language), farklı servisler veya programlar arasında bilgi alışverişi yapmak için kullanılan veri formatlarıdır. Her ikisi de biz insanlar veya makineler tarafından okunabilir ve yazılabilir.

JSON, verilerin anahtar-değer (key-value) çiftleri şeklinde gruplandırıldığı bir format iken, XML verileri etiketler içinde gruplandırır ve ağaç şeklinde bir yapı oluşturur. JSON, daha hafif ve daha hızlıdır, ancak sadece basit veri yapıları için uygunken, XML daha karmaşık veri yapıları için kullanılır.

Sonuç

Bu makalede, SOAP ve RESTful API’lerin tanımı, özellikleri ve farklılıkları ele alınmıştır. SOAP, güvenlik ve bütünlük sağlamak için daha katı bir yapı sunarken, RESTful API’ler daha esnek bir yapıya sahiptir ve web uygulamaları için daha yaygın olarak kullanılır. Her ikisi de farklı kullanım senaryolarına ve ihtiyaçlara uygun olabilir. Sonuç olarak, bir projenin gereksinimlerine ve hedeflerine bağlı olarak, SOAP veya RESTful API seçimi yapılmalıdır. Bu seçim, web servislerinin performansı, ölçeklenebilirliği ve güvenliği gibi önemli faktörleri etkileyebilir.

SOAP ve RESTful API’lerin tercih edilen kullanım alanları farklı olsa da, her ikisi de web servislerinin geliştirilmesinde ve kullanımında önemli bir rol oynamaktadır. SOAP, özellikle işletmelerde ve büyük ölçekli sistemlerde kullanılırken, RESTful API’ler daha hafif, esnek ve modern web uygulamalarında tercih edilmektedir.

Sonuç olarak, SOAP ve RESTful API’lerin avantajları ve dezavantajları vardır ve hangisinin kullanılacağına karar verirken birçok faktör göz önünde bulundurulmalıdır. Bu karar, web servislerinin performansı, güvenliği ve ölçeklenebilirliği gibi kritik faktörleri etkileyeceğinden, doğru seçimin yapılması büyük önem taşır.

Bu yazım aynı zamanda kişisel blog’umda yayımlandı, buradan ulaşabilirsiniz. Ayrıca, tüm yazılarıma buradan ulaşabilirsiniz. Şimdilik hoşça kalın!

--

--

No responses yet